A)DÜŞEY KARAKTERLİ TÜRBELER
Plan bakımından birbirinden farklıdırlar. kare,sekizgen,silindirik ve ongen planda olan türbeler vardır.selçuklu döneminde altıgen türbe bulunmaz çünkü altgen plan beylikler döneminde ortaya çıkıyor.poligonal gövdeli olanlar kümbet diye adlandırılabiliyor. başlıca üç kısımdan olusuyor.
-OTURTMALIK: 1/3ü toprak üzerinde oturtmalık kısmı cenazelik,mumyalık,kripta veya asıl mezar hücresi die adlandırılabiliyor.bu bölümün kapısı bazı türbelerde acık durumdayken bazılarında tamamen kapalıdır.
-GÖVDE:genellikle mihrap bulunduğundan mescit,sembolik lahit hücresi ve ziyaretgah adınıda alır.
-ÖRTÜ:çift kabukludur.
*konya 2.kılıçaslan türbesi:12yy ortaları.anadoludaki 10gen planlı tek türbe.
*izzettin keykavus türbesi:1219.8gen planlı
*amasya halife gazi türbesi:1145-46.8gen planlı poligonal gövde.örtüsü içten kubbe dıştan külah şeklinde.
*divriği sitte melik türbesi:8gen planlı
*divriği kamerettin türbesi:1195_96.8gen planlı
*bekir sultan türbesi:8gen planlı
*kayseri huant hatun türbesi:8gen planlı,mukarnaslı kare kaide üzerine oturuyor.
*tokat ebulkasım bin ali-el tusi:8gen planlı
*kırkkızlar türbesi:8gen planlı
*mengücek gazi türbesi:dıştan 8gen planlı,içten silindirik planlı
*ahlat uslu/usta şagirt kümbeti:1273.silindirik gövdeli,örtüsü içten kubbe dıştan konik külah.
*kırşehir melik gazi türbesi:1228.oturtmalık kare planlı,gövde 8gen planlı,örtüsü içten kubbe dıştan konik külah.
*kayseri çifte kümbet:1247.8gen planlı
*ahlat çifte kümbet:silindirik planlı iki türbe,içten kubbe dıştan konik külah ile örtülü
*afyon sincanlı boyalıköy kureyş baba külliyesi: medrese dikdörtgen planlı.türbe 8gen planlı ve örtüsü pramidal külah
*kayseri melik gazi türbesi:12yy sonu.kare planlı.
*kayseri döner kümbet: kare planlı kaide üzerine 12gen gövde oturtulmuş.örtüsü konik külah
*erzurum çifte minareli medresenin türbesi:13yy sonu kesin tarih yok.anadoludaki en büyük ölçülü eser.12gen oplanlıörtüsü içten kubbe,dıştan konik külah.
*ısparta ertokuş kümbeti:8gen planlı,pramidal külah.
*amasya gök medresetürbesi:kare oturtmalık üzerine 8gen gövdeli.örtüsü pramidal külah.
B) YATAY KARAKTERLİ(EYVAN TİPİ) TÜRBELER
baslıca iki bölümleri vardır:
1)cenazelik
2)ziyaret mekanı:genellikle eyvan seklindedir.dış cephede bazen üçgen şeklinde payandalarla desteklenir.
*gömeç hatun türbesi: 13yy sonu.oturtmalık düzgün kesma taş,gövdesi tuğla malzeme ile yapılmış.
*amasya toruntayn türbesi: yatay türbe.dikdörtgen planlı.1278
bu karakterlere uymayan diğer yapılar;
*tercan/mama hatun türbasi:13yy.daire planlı bir avlunun merkezinde yer alır.avlunun kapısı zengin taş işçiliğine sahiptir.avlunun duvarları sivri kemerli derin nişlerleden olusmuştur.örtüde dalgali saçak kısmından sonra konik olarak yükselen külahı vardır.
*erzurum emir saltuk türbesi:12yy sonu.8gen planlı gövdesi üçgen alınlıklarla son bulur.
üzerinde silindirik ikinci gövdee sahip.örtüsü basık bir kubbe ili örtülü.silindirik olan ikinci gövdede nişler kullanılmış bu nişlerin kavsaralarında da hayvan figürleri var.
Anadolu Selçuklu Türbeleri
Yorum Yaz