Alman Gotik Mimarisi | Rüçhan ARIK

ALMAN GOTİK MİMARİSİ

Almanya da gotik mimari İngiltere deki gotik mimairden daha yavaş gelişmiştir.otton dönemi özelliklerini gösteren Romanik gelenek 13. Yy ın ortalarına kadar almanyada egemen oldu. Bununla birlikte erken gotik biçimleri yavaş yavaş her yanda kendini göstermeye başladı. 1250 tarihlerinden itibaren franszı klasik gotik ren bölgesini kuvvetlice etkilemiştir. Bu bölgede anıtsal çift kuleleriyle dikkat çeken özellikte inşa edilmiş KÖLN KATEDRALİ alman gotiğinin en önemli katedralidir. Yapı bu dönemde bitirilememiş; 19.yy da tamamalanabilmiştir. Bu yapının kopyası yoktur. Mimarı Fransa da Amiens ekolünde yetişmiş GERHARD adlı mimardır. Katedralin çift kulelerinin yarıya kadar yapılışı 14.yy kadar sürmüştür. Daha geç dönemde bitirilen bu çift kule göğe doğru yükselişin son noktasına ulaştığını gösterir. Bu yapıda yuvarlak çizgiler ortadan kalkmış, bu yüzden cephelere masswerk yerleştirilmemiş; wimpergler konulmuştur. İçi ise camdan duvarlar gibidir. İç düzen Fransız iç gotiğinin komposizyonuna benzer.

Almanya da bir diğer ÇİFT KULELİ katedral STRASSBURY KATEDRALİDİR. Bu katedralinin yerinde eskiden bir roma yapısı bulunmaktaydı.1240 yılında temelleri yapılmış, 1270 yılında chor ve sahınlar tamamlanmıştır. 13.yy ın sonunda batı kısmı ERVİN VON STEİNBACH adında bir sanatçı tarafından inşa edilmeye başlanmış fakat tamamlamadan ölmüştür. İnşa devam etse de 14-15.yy da inşa durudurlmuştur. Kulelerin ikiside bitirilememiştir.

Alamya da 2.tip katedraller cephesi tek kuleden oluşan katedrallerdir. En ilginç olanı FREİBURG ve ULM şehirlerinde bulunur. Feriburg katedrali 1238 yılında temeli atılımştır.13-14.yy ın başında ise kulesi yapılmıştır.

Ulm katedrali ise 14.yy sonunda başlamış;19.yy da tamamlanabilmiştir.

Almanya da şövalye ve ticaretle uğraşanların cemiyetlerin destekleyip yaptırdıkları pişmiş topraktan inşa edilen yapılar vardır. Bunlara 3. Tip katedraller diyebiliriz. Bu katedraller eski roma yapılarının özelliğini göstermekteydiler. Plan basitleşmiş, destek ve plastik ortadan kalkmıştır. Böyle son derece sade, masif, kale görünüşlü yapıların inşa edilmesinin nedeni ticaret adamlarının daha basit ve kolay yapı istemelerinden kaynaklanmıştır.

Alman gotiği için bir diğer karakteristik tip HOLL TİPİ MARBURG denen katedrallerdir. Bu tip katedraller daha Romanik dönemden bilinmektaydi. Almaya gotiğinde ise çok ilgi görmüştür. En güzel örneklerini 1361-1372 yıllarında NÜRNBERG şehrinde ST. SEBALDUS KATEDRALİne eklenen en büyük chor kısmıdır. İnsan kendini devasal bir baldakenin altında hisseder. Başlıklarla kesintiye uğratılmamış sütun demetlerinden oluşan destekler tonozlara geçince kabırgalar halinde açılırlar ve mekanın kendisinden gelen devamlı bir hareket duygusu uyandırırlar.

ETİKETLER